ساختار اسطوره ای در گنبد سیاه هفت پیکر: بررسی نظریه سفر قهرمان در گنبد اول

Authors

سید کاظم موسوی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران مریم بهزادنژاد

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران آرمینا سارکسیان

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، گرایش ادبیات غنایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

abstract

توجه به شباهت­های اساطیر و داستان­ها، پژوهشگران را به کشف ساختارهای اسطوره­ای مشترک میان آن­ها راهنمایی کرده­است؛ الگوهایی که با تنوعی نامحدود در آثار ادبی و هنری تکرار می­شوند. «سفر قهرمان» یکی از نظریه­هایی است که به وسیله آن می توان به ساختارهای تکرارشونده در داستان­های مختلف پی­برد و به تحلیل آن­ها پرداخت. در این مقاله که از الگوی «سفر قهرمان» ووگلر برای تحلیل ساختارهای اسطوره­ای و سیر قهرمانان گنبد اول هفت پیکر استفاده شده­است، چرخه­های «سفر قهرمان»، مشخص و تفکیک و پس از آن با نظریه فوق بررسی می­شوند. کامل­ترین چرخه از میان چرخه­های قابل بررسی، داستان پادشاه سیاهپوشان است که بر سایر چرخه­ها تأثیر فراوان دارد و به خاطر شکست قهرمان آن در مرحله هشتم الگو(آزمایش بزرگ) اهمیت ویژه­ای دارد. هدف این مقاله، غیر از نشان دادن کاربرد الگوی ووگلر در تحلیل متون کهن، بررسی شکلی از الگوی قهرمان شکست خورده و هم­چنین تفاوت آن با قهرمانان پیروز است. این تفاوت­ها در مراحل هشتم(آزمایش بزرگ)، نهم(پاداش) و دهم(مسیر بازگشت) الگو مشاهده و بررسی می­شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد اسطوره شناختی «گنبد سیاه» هفت پیکر نظامی

چکیده در این جستار، یکی از داستان‌های هفت پیکر نظامی با عنوان «گنبد سیاه» براساس نقد اسطوره­شناختی یا کهن الگویی تحلیل می­شود. نخست این قصه را از نظر شکل و ساخت داستانی و خط سیر رویدادهای داستان براساس هرم فریتاگ بررسی کرده ایم. ساختار روایتی قصه گنبد سیاه مانند دیگر داستان‌های کلاسیک و پیشامدرن، از سیری خطی پیروی می‌کند که دارای سه مرحله شروع، اوج و فرود یا نقطه پایان است. سپس خوانشی دیگرگونه ...

full text

نقد اسطوره شناختی «گنبد سیاه» هفت پیکر نظامی

چکیده در این جستار، یکی از داستان های هفت پیکر نظامی با عنوان «گنبد سیاه» براساس نقد اسطوره­شناختی یا کهن الگویی تحلیل می­شود. نخست این قصه را از نظر شکل و ساخت داستانی و خط سیر رویدادهای داستان براساس هرم فریتاگ بررسی کرده ایم. ساختار روایتی قصه گنبد سیاه مانند دیگر داستان های کلاسیک و پیشامدرن، از سیری خطی پیروی می کند که دارای سه مرحله شروع، اوج و فرود یا نقطه پایان است. سپس خوانشی دیگرگونه ...

full text

تحلیل تطبیقی دژهوش‌ربا با گنبد سرخ در هفت پیکر نظامی

دژهوش‌ربا یاقلعة ذات‌الصور که مثنوی معنوی با آن به پایان می‌رسد، یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین داستان‌های مثنوی است که تاکنون شرح‌های مختلفی بر آن نوشته شده است.گنبد سرخ نظامی در هفت پیکر هم در مجموعه آثار نظامی جایگاه ویژه و والایی دارد. با توجه به وجود پاره‌ای مشابهت‌ها بین این دو داستان، در مقالة حاضر سعی شده است تا با دیدی تطبیقی این دو داستان، تحلیل و بررسی شوند. نتیجة تحقیق حاکی از این است ...

full text

تحلیل تطبیقی دژهوش‌ربا با گنبد سرخ در هفت پیکر نظامی

دژهوش‌ربا یاقلعة ذات‌الصور که مثنوی معنوی با آن به پایان می‌رسد، یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین داستان‌های مثنوی است که تاکنون شرح‌های مختلفی بر آن نوشته شده است.گنبد سرخ نظامی در هفت پیکر هم در مجموعه آثار نظامی جایگاه ویژه و والایی دارد. با توجه به وجود پاره‌ای مشابهت‌ها بین این دو داستان، در مقالة حاضر سعی شده است تا با دیدی تطبیقی این دو داستان، تحلیل و بررسی شوند. نتیجة تحقیق حاکی از این است ...

full text

معشوق تعالی بخش در گنبد سبز هفت پیکر

عشق برجسته‌ترین و نامکررترین مفهومی است که در هنر و ادبیّات بازتاب گسترده داشته است. عشق به مرد، زن، پدر، مادر، فرزند، طبیعت، دین و اندیشه، وطن، آزادی و... در جای جای ادبیّات فارسی قابل لمس است. آن چه همۀ عشق‌ها را در سایۀ خود می‌گیرد، عشق به خدای یکتاست که موجب تکامل و خویشتن شناسی انسان می‌شود. سراسر ادبیّات عرفانی، بیان عشق به خالق یکتاست. ادبیّات غنایی نیز یکی از عرصه‌هایی است که عشق ورز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فنون ادبی

جلد ۸، شماره ۴، صفحات ۱۱۳-۱۳۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023